تولید علم یا چرخش علم! مسئله این است!!

تولید علم یا چرخش علم! مسئله این است!!

*چرخش علم: آموختن علوم جدید و قدیم و تعلیم آن به دیگران.

*تولید علم: آموختن علوم جدید و قدیم و کشف علوم جدیدتر با آنها.

از این دو تعریف تفاوت تولید و چرخش علم معلوم است. کشور ما درگیر این مسئله­ است که چگونه می­توان از چرخش بی­رویه­ی علم یک فاز بالاتر رفت و جهتی به آن داد که بتوان تولید کرد. تولید علم می­تواند به شدت سرمایه آور باشد.کشف روابط جدید فیزیکی و شیمیایی، دستیابی تخصصی به علوم در انحصار کشورهای بخیل، راهیابی به جمع ملل دارای بیماران خارجی، صرفه جویی در واردات علم، سود هنگفت در صادرات علم، استفاده­ی بهینه از منابع طبیعی، و حتی بالا بردن سطح فرهنگ ملت، کسب عزت در جهان، محبوبیت در بین اقشار مختلف مردم دنیا و ...، از مزیتهای تولید علم است. ولی مضرّات چرخشِ علمِ تنها، دست کمی از عقب نشینی در جنگ رودررو ندارد. کوتاه شدن افقهای علمی، فرار مغزهای ملت،ضررهای پی­درپی واردات علم، متمرکز شدن بودجه­های علمی برای چرخش آن، از دست ­دادن غرور ملی و اعتماد به نفس جوانان و... . چرخش علم، درست است که لازمه­ی تولید علم است ولی توجه نامتعارف به آن لطمات سنگینی را به بار می­آورد. متأسفانه نظام آموزش ما- نگفتیم نظام آموزش و پرورش، چون که با کوتاهی همه، نظام پرورش هنوز شکل نگرفته- دانش­آموزان را به جای آشنایی با راههای کنجکاوی، تیزبینی، خلاقیت و نوآوری با روش های پس ختام(!)، طوطی شدن(!) و (...)خوانی، آشنا می­کند. اگر بخواهیم از این گرداب علمی خارج شویم، یکی از راههایش، توجه بیشتر به نوع بارآوری دانش­آموزان است. باید آنها را خلاق،کنجکاو، جویا، پویا، آگاه، مسئولیت پذیر، پیگیر، متعهد و معتقد پرورش داد. همه، از خود دانش­آموز تا مشاوران و دبیران و وزیر و ... گرفته، چاره­سازند، پس همه هم مقصرند که تاکنون کاری و آگاهی­بخشی نکردند! هزینه­ای که صرف تشویق دانشجویان به کارهای پژوهشی می­شود، یک چندمش اگر در سطوح پایین­تر خرج شود بازدهی غیرقابل وصف خواهد داشت. امکانات پژوهشی در سطح مدارس کشور به صورت مُحَقّرانه­ای پایین است. کسی تقصیری ندارد، چون پژوهش هدفمند برای مدارس مثل تقسیم صفر بر صفر است(!). هنوز دانشگاه ما در این مورد می­لنگد، چه رسد به ... . (البته محض اطلاع کسانی که از این مقاله بیش از حد شاد شدند بگوییم که وضع ما نسبت به قبل خیلی بهتر است و کارها در این جهت بسیار بیشتر اما هنوز جا دارد و ضرورت.) ما نیازمند تغییر در روش بارآوری و پرورش خود هستیم. دیگر کودک نیستیم که مادرمان غذا در دهانمان بگذارد! بیایید و سطح کار بر تولید علم را از دانشگاه­ها به دبیرستان­ها و راهنمایی­ها بیاورید. در مقطع راهنمایی به جای اینکه ما را مثلا به رشته­ی مطلوبمان سوق دهید، استعدادهایمان را کشف کنید. کارتان شده گرفتن آزمون آزمایشی و هوش! در ­ایران ­ما ­کشف­ استعداد و تواناییهای ­بالقوه­ی ­خدادادی­ این طور نباید باشد! بال و پر دانش­آموزان بسته است! موفقیت را فقط درس خواندنِ صرف، می­دانیم در صورتی که کسب علم و فهم و شکوفا کردن استعدادها، شاخصه­ی سعادت است! دروس تحصیلی ما از بس چرخیده­اند، دیگر هرز شده­اند! با این کار فرصت به روز شدن از ما گرفته می­شود! این تنها یک راهکار بود.                                            ادامه دارد... .

ابوالفضل شفیعی